Quote from ufabet on พฤศจิกายน 12, 2024, 9:31 am

Start เครื่องยนต์ทำไงต้องใช้กุญแจไหมทำไมสตาร์ทเครื่องยนต์แอร์ถึงดับ

ตอนนี้ผมหวั่นใจเล็ก ๆ เพราะมันคือเรื่องทางเทคนิค อธิบายยากอยู่ แต่เอาเป็นว่าจะพยายามนะครับ

เครื่องยนต์รถยนต์ส่วนมากจะเป็นแบบเครื่องยนต์สันดาบใช้ลูกสูบ การทำงานของระบบลูกสูบจะเป็น ดูด-อัด-ระเบิด-คาย “ทำงานเป็นจังหวะ”

แต่เครื่องยนต์เครื่องบินเจ็ทยุคใหม่จะเป็นแบบ Turbo Fan จะไม่ได้ทำงานเป็นจังหวะแบบลูกสูบ แต่จะ “ทำงานต่อเนื่อง” เป็นแบบ continues ซึ่งส่วนประกอบคร่าว ๆ ก็จะมี Fan (ใบพัดใบใหญ่ ๆ ที่เราเห็นหมุน ๆ ) มี Compressor หรือชุดอัดอากาศข้างใน มีห้องเผาไหม้ และแกนเชื่อมต่อระหว่าง Compressor และ Fan ให้หมุนไปด้วยกัน

แม้ระบบการทำงานจะแตกต่างกันแต่สิ่งที่เหมือนกันที่เครื่องยนต์ตัองการคือ “อากาศ (ออกซิเจน) น้ำมัน และไฟ”

:

:

ก่อนไปต่อ ตอบคำถามคาใจที่ถามมาเยอะข้อแรกก่อนว่า

…การ Start เครื่องยนต์เครื่องบินต้องใช้กุณแจไหม

คำตอบคือ “ไม่ต้องใช้กุญแจครับ” ไม่มีระบบ KeylessGo ด้วย แต่ใช้การบิดสวิตช์ให้ระบบทำงาน

โดยสวิตช์ที่ใช้ Start เครื่องยนต์ของ Airbus กะ Boeing จะอยู่คนละที่กัน เหมือนกันไม่ได้เดี๋ยวหาว่าลอกกัน แต่ลำดับการทำงานในการ Start จะประมาณกัน

เริ่มจาก เมื่อเราบิดสวิตช์ Start เครื่องยนต์ Starter จะเริ่มทำงาน โดยจะเอาลมหรือที่เรียกว่า Bleed เข้าไปช่วยปั่นให้ชุดเฟือง (Gear Box ของ Starter) เริ่มหมุน พอเฟืองหมุนก็จะไปหมุนใบพัดให้ค่อย ๆ หมุนตาม ค่อย ๆ หมุนเร็วขึ้น เร็วขึ้น

พอรอบได้ หัวเทียนหรือ Ignitor ก็จะจุดระเบิด และฉีดน้ำมันเข้าไป รอบเครื่องยนต์ก็จะค่อย ๆ เร่งขึ้นเรื่อย ๆ แบบรวดเร็ว พอรอบเครื่องยนต์หมุนได้ที่ (Stabilizer) ระบบก็จะตัดลม Bleed และชุดเฟือง Starter ไม่ต้องช่วยปั่นแล้ว และหยุดหัวเทียนตัวจุดระเบิด เครื่องยนต์ก็สามารถหมุนได้ด้วยตัวเอง

ที่ว่าทำงานต่อเนื่องคือ ใบพัดดูดอากาศ อัดจนอรงดันสูง เข้าไปในห้องเผาไหม้ที่ฉีดน้ำมันเข้าไปต่อเนื่อง มันก็จะสร้างแรงขับออกมา และแรงขับก่อนออกจากเครื่องยนต์ก็ไปปั่น turbine ซึ่งมีแกนเชื่อมกับใบพัด และคอมเพรสเซอร์ เกิดการทำงานต่อเนื่องแบบไม่รู้จบ

วิธีการดับเครื่องยนต์คือตัดน้ำมัน ตัดปุ๊บเครื่องจะ spool down จนหยุด

:

:

…คำถาม แล้ว Bleed มาจากไหน

คำตอบ มาจากอุปกรณ์ที่ผลิตขึ้นเองจากอุปกรณ์ที่เรียกว่า APU ที่อยู่ท้ายเครื่องบิน (ใช้ปกติ) หรือมาจากอุปกรณ์เชื่อมต่อด้านนอกก็ได้ (ใช้เมื่อระบบภายในเสีย) หรือถ้าสตาร์ทเครื่องยนต์เสร็จแล้วหนึ่งเครื่อง เครื่องที่สตาร์ทเสร็จแล้วก็สามารถผลิต Bleed ได้

:

:

…คำถามต่อมาทำไมตอนเครื่องบินสตาร์ทเครื่องยนต์ระบบปรับอากาศแอร์ถึงดับ หลายท่านคงสงสัย

คำตอบคือ เพราะเราเอา Bleed ที่ใช้ผลิตแอร์ไปใช้งานสตาร์ทเครื่องยนต์ครับ Bleed ไม่เพียงพอที่จะใช้ทั้งสตาร์ทเครื่องยนต์และทำความเย็นพร้อมกัน

:

:

…คำถาม เราสตาร์ทเครื่องยนต์พร้อมกัน หรือทีละเครื่องยนต์

คำตอบ ถ้าเครื่องบินแบบสองเครื่องยนต์จะสตาร์ททีละเครื่อง (เพราะ Bleed ไม่แรงพอ) แต่ถ้าสี่เครื่องยนต์ Start ทีละสองเครื่อง แต่ล่าสุดถามกัปตัน777 ที่มี 2 เครื่องยนต์ เห็นเค้าว่าสามารถสตาร์ทพร้อมกันได้สองเครื่องเลย คูลมาก!

เมื่อเครื่องยนต์ Start เสร็จ ก็จะอยู่ที่รอบเดินเบา (Idle) ถ้าจะเร่งเครื่องยนต์ก็ใช้วิธีจ่ายน้ำมันมากขึ้น รอบก็จะสูงขึ้นเครื่องยนต์ก็จะให้กำลังมากขึ้น

ส่วนการดับเครื่องยนต์ก็แค่ตัดน้ำมันที่จ่ายไป เครื่องยนต์ก็จะดับครับ

ส่วนวันนี้ ขอบคุณอีกครั้งที่ติดตามไว้มีอะไรจะมาแชร์กันอีกครับ

ราตรสวัสดิ์

Credit : กัปตันไฟซอล บิน กิน เที่ยว Captain Faisal's